Er zijn allerlei redenen waardoor een markant bouwwerk dat je liefst voor eeuwig zou laten bestaan toch kan verdwijnen: aardbevingen, overstromingen, oorlog, religieus fanatisme… Het Amerikaanse non-profitbedrijf CyArk zorgt er in samenwerking met andere instanties voor dat dit soort monumenten toch bewaard blijven voor het nageslacht door ze in drie dimensies te scannen.
Categorie: Overige wetenschap
Een van de problemen met zonnecellen is dat ze indium bevatten, een zeldzaam element dat kans loopt steeds duurder te worden omdat het in zoveel apparaten wordt gebruikt. Onderzoekers van de Stanford-universiteit, de Universiteit van Rochester (beide VS) en de Nankai-universiteit (China) hebben nu een zonnecel ontwikkeld die daar geen last van heeft. Deze is namelijk volledig gemaakt van ordinair koolstof.
Waarom frauderen we? Een klassieke econoom zou zeggen: omdat we, als we een buitenkansje zien, een afweging maken tussen de opbrengst van zo’n actie en de mogelijk negatieve gevolgen – zeg, een boete als de politie ons snapt. Vinden we dat de te verwachten winst opweegt tegen de risico’s, dan gaan we over op oneerlijk handelen. Gedragseconoom Dan Ariely is het daar echter niet mee eens. In zijn nieuwe boek Heerlijk oneerlijk betoogt hij dat frauderen helemaal niet zo’n simpele, rationele aangelegenheid is. Zo blijken de pakkans en de grootte van de opbrengst nauwelijks invloed te hebben op onze bereidheid om de fout in te gaan.
Lees mijn volledige bespreking van Dan Ariely’s nieuwe boek Heerlijk oneerlijk op de KIJK-site.
Categorieën
Fruitvlieg weet wat-ie eet
Suiker smaakt door de bank genomen zoet én geeft veel energie. Daardoor is het voor beesten die graag zoveel mogelijk energie binnenkrijgen handig om zoveel mogelijk zoete dingen te eten. Maar soms gaat die vuistregel mank. Er zijn namelijk zoete suikers die nauwelijks een voedingswaarde hebben, en suikers met hetzelfde aantal calorieën kunnen flink in ‘zoetheid’ variëren. Hoe gaan dieren zoals fruitvliegjes daarmee om? Slimmer dan je zou denken, zo blijkt uit experimenten van de Universiteit van British Columbia te Canada.
Het is een van de bekendste manieren om te bepalen hoe oud iets is: de C14-methode, waarmee materialen tot zo’n 60.000 jaar terug kunnen worden gedateerd. Alleen: voor materialen ouder dan 12.500 jaar is er een boel onzekerheid over de precieze leeftijd van een bepaald monster. Dankzij het Japanse Suigetsu-meer – of preciezer: dankzij de bodem van dat meer – is daar nu verandering in gekomen, zo schrijven Christopher Bronk Ramsay en collega’s deze week in Science.
Je kent ze wel: van die piep- en krasgeluiden waar je haren al recht overeind van gaan staan als je er alleen al aan dénkt – zoals wanneer iemand met zijn nagels over een schoolbord gaat. Bij een onderzoek van Engelse en Duitse wetenschappers, gepubliceerd in het Journal of Neuroscience, moesten proefpersonen aangeven welke van 74 geluiden ze het naarst vonden. Daar kwam een top-tien uit tevoorschijn.
Dat je beter geen tandenstokers kunt inslikken, is hopelijk sowieso wel duidelijk. En dat chirurgen tijdens een operatie maar beter geen gaasjes in je lijf achter kunnen laten ook. Toch komt het allebei voor. In het wetenschappelijk tijdschrift BMJ Case Reports schrijven artsen over twee gevallen die de gevaren hiervan duidelijk maken.
Hoeveel energie kunnen we maximaal uit de wind halen? Dat hebben Mark Jacobson en Cristina Archer, wetenschappers aan de Stanford-universiteit, op een nieuwe manier berekend. En die manier blijkt veel hogere getallen op te leveren dan eerdere modellen.
Het klinkt sowieso als een plan dat je eerst héél goed moet overdenken en testen voor je het serieus gaat uitvoeren: de opwarming van de aarde tegengaan door bepaalde stoffen in de atmosfeer te pompen. Daarnaast kun je je afvragen hoe duur zo’n grapje is. Dat laatste heeft een team van Amerikaanse wetenschappers nu uitgerekend: het kan voor een paar miljard dollar per jaar.
De winters in Midden-Europa kunnen af en toe behoorlijk streng zijn. Waar komt dat door? Een mogelijkheid is dat het in dit gebied kouder is als de zon in het minst actieve deel van zijn 11-jarige cyclus zit. Maar hoe toon je zo’n verband aan, als temperatuurgegevens maar zo’n vijftig jaar terug gaan? Door te kijken naar de Rijn, bedachten de Duitse wetenschappers Frank Sirocko, Heiko Brunck en Stephan Pfahl.