De winters in Midden-Europa kunnen af en toe behoorlijk streng zijn. Waar komt dat door? Een mogelijkheid is dat het in dit gebied kouder is als de zon in het minst actieve deel van zijn 11-jarige cyclus zit. Maar hoe toon je zo’n verband aan, als temperatuurgegevens maar zo’n vijftig jaar terug gaan? Door te kijken naar de Rijn, bedachten de Duitse wetenschappers Frank Sirocko, Heiko Brunck en Stephan Pfahl.
Tag: KIJK-site
Onder de zeebodem bevinden zich 3550 miljard miljard miljard cellen die behoren tot micro-organismen, zo schatten onderzoekers eerder. Een team van Duitse en Amerikaanse aard- en oceaanwetenschappers is het daar echter niet mee eens: volgens hen is het totaal ‘slechts’ 290 miljard miljard miljard. En dat heeft grote gevolgen voor de totale massa aan levende wezens die boven, op en in de aarde rondvliegen, -lopen dan wel -kruipen.
Rover Curiosity rijdt nog maar net rond over het oppervlak van de rode planeet, maar deze week maakte de NASA alvast een volgende Marsmissie bekend: InSight. Deze lander gaat, gewapend met een aantal verschillende instrumenten, bepalen hoe het kleine broertje van de aarde er van binnen uitziet.
Categorieën
Zon blijkt verrassend bolvormig
Een hemellichaam dat ronddraait, krijgt vanzelf een soort pompoenvorm: het is dikker bij de evenaar dan bij de polen. Vooral de grote gasplaneten in ons zonnestelsel hebben daar ‘last’ van, met Saturnus als extreemste voorbeeld, maar ook onze aarde is een beetje afgeplat. Geldt dat dan eveneens voor de zon? Dat zou je wel verwachten, maar nee. De zon is, ondanks het feit dat hij in 28 dagen om zijn as draait, bijna een perfecte bol.
Categorieën
2299 planeten rond één ster
Wat zou je zien als alle door ruimtetelescoop Kepler ontdekte kandidaat-exoplaneten rond één en dezelfde ster zouden bewegen? Dat toont astronoom en data-visualisatie-enthousiasteling Alex Parker in dit filmpje, voorzien van Nine Inch Nails-muziek:
Worlds: The Kepler Planet Candidates from Alex Parker on Vimeo.
(Iets) meer informatie op de KIJK-site; zie ook deze Bad Astronomy-post.
Nu CERN de ontdekking heeft geclaimd van een deeltje dat hoogstwaarschijnlijk het higgsdeeltje is, gaan er stemmen op om op relatief korte termijn een nieuwe deeltjesversneller in de LHC-tunnel te plaatsen die zich puur op dit deeltje richt. De naam van deze voorgestelde machine: LEP-III.
Lees het volledige bericht op de KIJK-site! (Ja, ik moet het higgsvuur natuurlijk wel aan zien te houden tot mijn boek er is…)
Categorieën
Higgsresultaat nog sterker geworden
Op 4 juli was het dan eindelijk zover. Woordvoerders van de LHC-detectors CMS en ATLAS maakten bekend dat ze een nieuw deeltje hadden ontdekt dat heel goed het befaamde higgsdeeltje zou kunnen zijn, het deeltje dat (kort door de bocht) andere deeltjes hun massa geeft. Inmiddels hebben de teams achter beide detectors hun wetenschappelijke artikelen over de ontdekking online gezet. En daaruit blijkt dat de kans nóg kleiner is geworden dat het niet om een deeltje gaat, maar om een toevallige fluctuatie in de data.
Hoewel er allerlei bovennatuurlijke elementen in zitten, lijken epische verhalen als Homeros’ Ilias toch deels geworteld te zijn in de geschiedenis. Twee natuurkundigen van Coventry University hebben dat idee nu verder onderzocht door de sociale netwerken van drie van dit soort verhalen in kaart te brengen, om die vervolgens te vergelijken met netwerken uit de echte wereld en netwerken van verhalen die overduidelijk fictie zijn, zoals Harry Potter. De conclusie: de Ilias en het Britse epos Beowulf zijn in dit opzicht realistisch. En zelfs een Iers epos dat tot nu toe als puur fictief werd gezien, heeft na wat gesleutel een geloofwaardig netwerk.
De Big Rip heet het: het moment in de verre toekomst waarop alles in ons heelal uit elkaar getrokken zal zijn, van sterrenstelsels tot atomen. De reden voor dit niet erg aanlokkelijke einde van alles wat er maar is: de zogenoemde donkere energie, die, zo weten we sinds 1998, het heelal steeds sneller doet uitdijen.
Of dit ook daadwerkelijk de manier is waarop ons universum zal eindigen, is onzeker. Maar stel dat het ooit gebeurt… Hoe lang hebben we dan nog in het ergste geval? Die vraag hebben de Chinese natuurkundige Li XiaoDong en vier collega’s proberen te beantwoorden in een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Science China.
Voor het worst-case-scenario komen XiaoDong en zijn team uit op 16,7 miljard jaar tussen nu en de Big Rip. Aangezien het heelal momenteel rond de 13,8 miljard jaar oud is, betekent dit dat we in elk geval nog meer toekomst voor ons hebben liggen dan er verleden achter ons ligt. Gaan de Chinezen uit van het meest waarschijnlijke scenario, dan ligt er zelfs nog ruim 100 miljard jaar in het verschiet.
Het is astronomen al decennialang een doorn in het oog: het probleem dat het heelal, naast de materie die we kunnen zien, nog veel meer onzichtbare materie lijkt te bevatten. De grote vraag is dan natuurlijk: waar bestaat die zogenoemde donkere materie uit? Het populairste antwoord daarop is op het moment: uit nog niet ontdekte elementaire deeltjes. Maar die deeltjes, genaamd WIMPs (weakly interacting massive particles), zou je dan wel hier op aarde moeten kunnen observeren. En dat laatste is het experiment Xenon100, opgesteld onder de Italiaanse Gran Sasso-berg, de afgelopen twee jaar niet gelukt.