Op nieuwjaarsdag maakt het NASA-ruimtescheepje New Horizons een scheervlucht langs Ultima Thule, het verste object dat ooit door een menselijke sonde is bezocht. Lees mijn artikel op de site van De Ingenieur.
Tag: De Ingenieur
Als ik een bucket list had gehad van te bezoeken natuur- en sterrenkundige plekken, had hij er zeker op gestaan: de internationale kernfusiereactor ITER, die momenteel in Zuid-Frankrijk wordt gebouwd. Vorige maand kreeg ik dankzij een excursie georganiseerd door de VWN eindelijk de kans er een kijkje te gaan nemen.
In het deze week verschenen nummer van De Ingenieur – waar ik drie dagen per week voor werk als eindredacteur – lees je mijn reportage over dit bezoek: ‘Een puzzel van formaat’. Hierin beschrijf ik vijf van de faciliteiten op het ITER-terrein, in de hoop zo een beeld te geven van wat er allemaal komt kijken bij de bouw van een experimentele reactor van deze omvang.
De digitale versie van deze editie, met ook mooie verhalen over onder meer kunstmatige intelligentie, schimmel als materiaal en plasticrecycling, is te koop via ISSUU voor 7,50 euro. Op de site van De Ingenieur is gratis een voorproefje van mijn artikel te lezen.
Gisteren hebben tien kennisinstellingen uit Nederland, België en Duitsland zich geschaard achter het streven om de grootste zwaartekrachtgolvendetector ter wereld, de Einstein Telescope, naar Nederland te halen.
Tot de Einstein Telescope-coalitie behoren nu het nationale instituut voor subatomaire fysica Nikhef, de Katholieke Universiteit Leuven, de Universiteit Maastricht, de Universiteit Hasselt, de Universiteit Gent, de Universiteit van Luik, de Universiteit Antwerpen, de Vrije Universiteit Brussel, de Université Libre de Bruxelles, de Université Catholique de Louvain, de Universität Hamburg en de Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule in Aken. Naar verwachting zullen zich de komende maanden nog andere partijen aansluiten bij de coalitie.
De coalitie streeft ernaar een prototype voor de Einstein Telescope te bouwen: ETpathfinder. Waar de Einstein Telescope een ondergrondse driehoek moet worden van drie 10 km lange tunnels die zwaartekrachtgolven uit het heelal kan meten, krijgt de ETpathfinder bovengrondse ’tunnels’ van slechts 10 m. De kans dat zo’n minidetector zwaartekrachtgolven waarneemt is nihil, maar hij is wel geschikt om bijvoorbeeld precisietechnologie, coatings en optica voor de échte ET testen.
Lees mijn bericht op de site van De Ingenieur.
Heel benieuwd wat hier uiteindelijk van gaat komen. Stel je toch eens voor: een installatie van LHC-achtige proporties in mijn geboorteprovincie…
Categorieën
Blikveld Westerbork vergroot
Vijftig jaar oud is ie alweer: de Westerbork Synthese Radio Telescoop, die bestaat uit veertien schotelantennes met een middellijn van 25 meter. En nog zijn wetenschappers er niet mee klaar. Gisteren werd Apertif officieel in gebruik genomen, een toevoeging aan de schotels die hun blikveld met bijna een factor veertig vergroot. Lees hoe dit systeem werkt in mijn berichtje op de site van De Ingenieur.
Om te laten zien wat er mogelijk is met eencelligen die met licht zijn aan te sturen, hebben Italiaanse wetenschappers Leonardo da Vinci’s meesterwerk de Mona Lisa uitgevoerd in E. coli-bacteriën.
Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.
Categorieën
NASA wil dit weekend afreizen naar zon
Als alles goed gaat, wordt NASA’s Parker Solar Probe op 11 augustus met een Delta IV Heavy-raket gelanceerd vanaf Cape Canaveral in Florida. Het reisdoel van dit onbemande ruimtescheepje: de corona van de zon. Een interessante plek, want in deze miljoenen kilometers dikke zone rond de zon heersen temperaturen van enkele miljoenen graden Celsius, terwijl het oppervlak van de zon ‘slechts’ 5500 graden is. Hoe dat kan, is een van de mysteries waar de sonde licht op moet gaan werpen.
Lees het hele artikel op de site van De Ingenieur. (Inmiddels is de lancering uitgesteld naar zondag 12 augustus.)
Waar de reactor ITER in Zuid-Frankrijk een strakke donutvorm heeft, ziet Wendelstein 7-X er heel wat rommeliger uit: een soort wokkel die in een rondje is gelegd, met een vijftigtal ongewoon gevormde magneetspoelen eromheen. Dankzij de bijzondere constructie van de reactor – een stellerator – kan een plasma erin veel langer in stand blijven. Nieuwe hardware moet ervoor zorgen dat tijdens de run die afgelopen woensdag is begonnen een plasma van 100 seconden mogelijk wordt. Bovendien is de reactor uitgerust met meer camera’s en meetappartuur om het plasma in de gaten te houden.
Lees het hele bericht op de site van De Ingenieur.
Wil overigens zeker nog een keertje in een artikel wat dieper ingaan op Wendelstein 7-X, bijvoorbeeld naar aanleiding van een bezoek aan de reactor tijdens de volgende upgrade…? (Leest u mee, persoon die over dit soort dingen gaat?)
Categorieën
Stap gezet richting quantuminternet
Nog vergeten hier te posten: voor De Ingenieur schreef ik anderhalve week geleden een nieuwsbericht over het meest recente wapenfeit van Ronald Hanson (QuTech) en collega’s:
Het is de droom van iedereen die privacy écht hoog in het vaandel heeft staan: het quantuminternet. Oftewel: een netwerk dat dankzij principes uit de quantummechanica niet ongemerkt is af te luisteren. Een team onder leiding van Ronald Hanson (QuTech, een samenwerking van TU Delft en TNO) meldt nu in Nature erin te zijn geslaagd de quantummechanische verbinding tussen twee knooppunten in zo’n netwerk sneller op te bouwen dan die weer verloren gaat.
Lees het hele bericht hier.
Categorieën
New Horizons uit winterslaap gehaald
New Horizons is weer wakker! Gisteren werd het NASA-ruimtescheepje uit zijn winterslaap gehaald voor het laatste gedeelte van zijn reis naar Kuipergordelobject MU69, a.k.a. Ultima Thule. Op nieuwjaarsdag hoort hij daar aan te komen. Lees er meer over in dit bericht dat ik schreef voor De Ingenieur.
Ik werd er gisteren trouwens ook kort over geïnterviewd op de radio (BNR? Denk ik?), maar ik heb nog niet de moed gehad om het itempje op te zoeken en terug te luisteren. (Niet dat het dramatisch slecht ging of zo. Geloof ik.)
Oh, en voor wie in detail wil lezen hoe de New Horizons-missie tot stand kwam en verliep: ben nu bezig in het pas verschenen boek Chasing New Horizons, dat een heel interessant kijkje in de keuken geeft. Recensie binnenkort in De Ingenieur, maar kan vast zeggen dat het een aanrader is.
Categorieën
Helikoptertje gaat Mars verkennen
Rijden over het Marsoppervlak heeft de mensheid al een aantal keer gedaan, maar vliegen is een heel ander verhaal. De dichtheid van de Marsatmosfeer is namelijk honderd keer zo klein als die van de aarde – wat het heel wat lastiger maakt om in de lucht te blijven. De Mars Helicopter – in ontwikkeling sinds 2013, nu officieel aangekondigd – moet daar toch in slagen met behulp van twee sets van elk twee rotorbladen. Deze rotorbladen zullen in tegengestelde richting draaien met een snelheid van drieduizend rotaties per minuut – ongeveer tien keer zo snel als bij een aardse helikopter.